Διχαστήκαμε, αλλά συγκυριακά

Συνέντευξη με το Νίκο Γαλάνη, στέλεχος της Κ.Ο.Ε. στην εφημερίδα εποχή του Σαββάτου 25/09.

Τη συνέντευξη πήρε
ο Πάνος Λάμπρου

Γίνεται αναφορά σε διαφορετικά ανταγωνιστικά πολιτικά σχέδια εντός του ΣΥΡΙΖΑ. Ωστόσο, δεν έχουν γίνει κατανοητά απ΄ όλους μας τα δύο -και ενδεχομένως περισσότερα- πολιτικά σχέδια. Το πρώτο ζήτημα είναι αν υπάρχουν στρατηγικές στο χώρο της αριστεράς. Είτε στρατηγικές που είναι βραχυπρόθεσμες είτε στρατηγικές που έχουν βάθος χρόνου και πεδίου. Την τελευταία χρονική περίοδο, μετά την αλλαγή της κυβέρνησης και την είσοδο του ΔΝΤ, έπρεπε να δει η αριστερά την ταυτότητά της, τη στρατηγική της. Υπήρξε μια αντιπαράθεση που δεν ήταν πάντα φανερή. Υπήρχε μια άποψη, που ήθελε μια αριστερά να παίζει δεύτερο και διαχειριστικό ρόλο, και υπήρξε μια τοποθέτηση, που έλεγε ότι οι συνθήκες για την αριστερά είναι ευνοϊκές και ότι είναι σε θέση να διαδραματίσει πρωταγωνιστικό ρόλο.
 

Έχω την εντύπωση ότι ο ρόλος αυτός, εν μέρει, είχε κατακτηθεί. Είναι σωστό. Είχε κατακτηθεί, έως τον Οκτώβρη του 2009.
 

Άρα γιατί επανέρχεται ως αίτημα; Ο ΣΥΡΙΖΑ όταν δημιουργήθηκε είχε δύο δυνατά σημεία. Η ενότητά του και η πολιτική του ταυτότητα. Η αριστερά μπορούσε να πρωταγωνιστήσει. Και αυτή η δυναμική δομήθηκε και με το σύνθημα “αλλάζουμε το τοπίο” και με τη διεκδίκηση μιας νέας κοινωνικής και πολιτικής πλειοψηφίας. Οι δυνάμεις του ΣΥΡΙΖΑ ήταν από διαφορετικά ρυάκια της αριστεράς. Υπήρξε μια υπέρβαση από οργανωμένες δυνάμεις της αριστεράς, αλλά και από μη ενταγμένους που έκαναν τη δική τους υπέρβαση. Σήμερα έχουμε νέες ευνοϊκές συνθήκες, Έχουμε ένα χρεοκοπημένο πολιτικό, κομματικό και οικονομικό σύστημα. Έχουμε χρεοκοπημένους μύθους και χρεοκοπημένες ιδέες της αστικής τάξης. Να, λοιπόν, η ευκαιρία για την αριστερά. Με νέες ιδέες, με τη δυναμική της ενότητας. Αυτό το “μικρόβιο” της ενότητας, επέδρασε θετικά και σε άλλες δυνάμεις της αριστεράς. Σήμερα, όμως, έχουμε ένα ελπίζω μικρό τραύμα.
 

Ναι, μια τραυματική κατάσταση, που ο κόσμος της αριστεράς δεν τη δικαιολογεί.Να αντιστρέψω μια παραίνεση ενός παλαιού επαναστάτη, που έλεγε “ενωθείτε για να διασπαστείτε”. Εγώ θα έλεγα ότι διχαστήκαμε συγκυριακά για να ενωθούμε ουσιαστικά και δυναμικά. Υπάρχουν δυνάμεις, εντός του ΣΥΡΙΖΑ και όχι μόνο, που σε αυτή τη συγκυρία, στην Αττική, φαίνεται να βαδίζουν διαφορετικά, αλλά στην πραγματικότητα έχουν πολλά κοινά σημεία. Και με την ενωτική τους ιστορία και με τις αγωνίες τους για την ανασύνθεση, αλλά και με τη θέλησή τους να είναι χρήσιμες δυνάμεις για τις καταπιεζόμενες τάξεις. Αυτό είναι το αναγκαίο υλικό που θα επαναφέρει το στοιχείο της ενότητας.
 

Πιστεύεις πραγματικά ότι όσοι ανήκουν στον ΣΥΡΙΖΑ και εμπλέκονται στη μία ή στην άλλη επιλογή, μπορούν να πάνε στη γειτονιά, στο καφενείο, στο χώρο δουλειάς, στο πανεπιστήμιο και να δικαιολογήσουν με επάρκεια τη σημερινή εικόνα του ΣΥΡΙΖΑ; Όχι, θεωρώ ότι είναι δύσκολο. Αν, όμως, παραμείνουμε σε αυτό το πεδίο, θα είναι σαν να αυτοπαγιδευόμαστε. Είναι παγίδα να μιλάμε εμείς οι ίδιοι για διάσπαση του ΣΥΡΙΖΑ. Δεν υπάρχει διάσπαση και αποδεικνύεται πανελλαδικά. Υπάρχει μια διαφορετική απόχρωση, στον τρόπο που αντιμετωπίσαμε τις περιφερειακές εκλογές στην Αττική και θα πρέπει να στρέψουμε την αντιπαράθεσή μας σε αυτούς που πραγματικά είναι απέναντί μας.
 

Ενώ πανελλαδικά σε πολλές περιπτώσεις τα σχήματα κατεβαίνουν ενωμένα, στη μεγαλύτερη Περιφέρεια της χώρας υπάρχει διχασμός. Πώς δικαιολογείται αυτό; Αν υπήρχαν διαφορετικά πολιτικά σχέδια, θα υπήρχε έκφραση σε όλη την Ελλάδα. Το ότι εκφράζεται μόνο σε μια περιοχή, γεννά σοβαρά ερωτηματικά.
Οι εκλογές στην Αττική είναι μια κεντρική εκλογική αναμέτρηση. Συνεπώς, με ποιον τρόπο αντιμετωπίζεις αυτή την αναμέτρηση έχει μεγάλη σημασία. Αν δηλαδή απευθυνθείς στην κοινωνία με τις ιδέες σου ή αν θα πας με τη λογική του δεύτερου ρόλου. Έχουμε τη δυνατότητα ως αριστερά να έχουμε τη δική μας άποψη, το δικό μας σχέδιο, τη δική μας πολιτική γραμμή, για να δημιουργήσουμε ένα πολιτικό ρεύμα, το οποίο θα είναι χρήσιμο για τον ελληνικό λαό και επικίνδυνο για την κυβέρνηση. Η επιλογή Μητρόπουλου εκχωρεί σε ένα προσωρινό και ακίνδυνο αντάρτη του ΠΑΣΟΚ, την υπόθεση αυτή.
 

Αν ο Μητρόπουλος είχε δεχτεί να μην ήταν υποψήφιος περιφερειάρχης, αλλά υποψήφιος αντιπεριφερειάρχης, θα άλλαζε κάτι; Δεν θα ήταν ένας αντάρτης του ΠΑΣΟΚ, δεν θα ήταν όλα αυτά που τον κατηγορούν; Το πρώτο πράγμα που θα έπρεπε να κάνει ο ΣΥΡΙΖΑ είναι να προσδιόριζε ποιους έχει απέναντί του και να συσπειρώσει τον κόσμο του και βεβαίως να βάλει κριτήρια και όρους-δεσμεύσεις για τα πρόσωπα που θα τον εκπροσωπούσαν. Από νωρίς εκφράστηκε μια άποψη, από το Μέτωπο Ανατροπής και Αλληλεγγύης, που στοχοποιούσε το Σύμφωνο Σταθερότητας και την κυβέρνηση. Κατατέθηκαν προτάσεις για τη δημιουργία μιας μετωπικής πολιτικής, με πυρήνα, με κέντρο τον ΣΥΡΙΖΑ, που θα επιδίωκε να συσπειρώσει ευρύτερες κοινωνικές και πολιτικές δυνάμεις. Αυτά δυστυχώς δεν ακολουθήθηκαν και γνωρίζουμε τι και ποιος ευθύνεται. Το δεύτερο που θέλω να επισημάνω, είναι ότι από την ιστορία έχει αποδειχθεί πως αν οι ρήξεις σε κυβερνητικά κόμματα δεν είναι ουσιαστικές, οι “αντάρτες” επιστρέφουν με αποτέλεσμα να δημιουργείται απογοήτευση. Η αριστερά οφείλει να αυτοκαθοριστεί και όχι να ετεροκαθορίζεται.
 

Υπάρχει, όμως, μια άποψη που λέει ότι αν θέλουμε να αντιμετωπίσουμε αποτελεσματικά την κυβερνητική επίθεση, θα πρέπει να υπάρξουν ρωγμές στο ΠΑΣΟΚ και συνεπώς να αξιοποιήσουμε τις αντιπολιτευτικές φωνές που υπάρχουν, που βγαίνουν έξω από τα όρια της σοσιαλδημοκρατίας και αντιμάχονται από τα αριστερά το μνημόνιο.Είναι μια προσέγγιση που δεν βάζει στο επίκεντρο την κοινωνία, που δεν στηρίζεται στις δικές της δυνάμεις. Για να αντιμετωπίσουμε την επίθεση κυβέρνησης και τρόικας χρειάζεται πολιτική γραμμή σχέδιο και ικανότητα δράσης που να δημιουργεί πολιτικό κίνημα και συνειδητό ρεύμα, αυτά δεν γίνονται με ευκολίες και ευκαιριακά κόλπα, στα οποία μάλιστα ούτε πρωταγωνιστείς ούτε την ηγεμονία έχεις. Υπάρχουν πολιτικές δυνατότητες και πρόσωπα, από το χώρο της αριστεράς, τα οποία μπορούν να διεμβολίσουν το χώρο του ΠΑΣΟΚ και το έχουν αποδείξει στο παρελθόν. Αναφέρομαι στην περίοδο Αλέκου Αλαβάνου. Με μικρό εκλογικό ποσοστό ο ΣΥΡΙΖΑ ήταν η μοναδική, η ουσιαστική αντιπολίτευση και έφτασε δημοσκοπικά σε υψηλά ποσοστά. Είναι μια πρόσφατη ιστορική εμπειρία, την οποία θα μπορούσαμε να αξιοποιήσουμε.
 

Δηλαδή, ένα πρόσωπο ήταν αυτό που έδωσε πνοή στον ΣΥΡΙΖΑ. Ο Αλέκος Αλαβάνος ήταν η μοναδική αντιπολίτευση ή ο ΣΥΡΙΖΑ με όλο του το δυναμικό;Ασφαλώς το όλο ενωτικό εγχείρημα. Τα πρόσωπα παίζουν ρόλο και μάλιστα όταν αυτά αναδεικνύονται με ένα φυσικό τρόπο στην ηγεσία. Ο Αλέκος Αλαβάνος απέδειξε, με όλα του λάθη και τις αδυναμίες, ότι έχει ηγετικές ικανότητες και επιρροή στα μεγάλα κοινωνικά ακροατήρια και νομίζω πως του πιστώνεται σε μεγάλο βαθμό η άνθιση του ΣΥΡΙΖΑ...
 

Επειδή ακούγεται κριτική για τη στάση του Συνασπισμού ως προς την υπόθεση των μελών -και δικαίως-, να σου υπενθυμίσω ότι και επί ηγεσίας Αλαβάνου, ο ΣΥΡΙΖΑ δεν είχε κάνει ουσιαστικά βήματα ώστε να ακούγεται η φωνή των μελών του εγχειρήματος. Είναι αλήθεια. Δεν πρέπει όμως, να έχουμε την αντίληψη ότι ένας άνθρωπος από μόνος του μπορεί να τροποποιήσει τους οργανωτικούς κομφορμισμούς και τους κομματικούς πατριωτισμούς. Αλλά θα πρέπει και εγώ να σου υπενθυμίσω ότι ο Α. Αλαβάνος είχε και μια δεύτερη τοποθέτηση, που μίλαγε για τον ΣΥΡΙΖΑ των μελών.
 

Δεν υπάρχει ένα θέμα αυτοκριτικής; Και δεν αναφέρομαι μόνο στον Α. Αλαβάνο. Οι αριστεροί δεν πρέπει κάποια στιγμή να λένε ότι κάναμε λάθος, να ζητάνε συγγνώμη; Θα συμφωνούσα με ένα συντάκτη σας από τη Θεσσαλονίκη που έγραψε ότι η αριστερά δεν έχει μάθει να κάνει αυτοκριτική. Αυτό αφορά όλες τις πλευρές.
 

Πόσο εύκολο είναι να ξεχάσουμε όσα έγιναν και να προχωρήσει ο ΣΥΡΙΖΑ ενωμένος την επομένη των εκλογών;Δεν είναι σίγουρο ότι μπορούμε να ξεχάσουμε όσα έγιναν. Πρέπει να το προσπαθήσουμε. Διατηρώ, όμως την αισιοδοξία μου γιατί υπάρχει ζήτηση για την αριστερά. Με την έννοια ότι ο κόσμος έχει προβλήματα και συνεπώς αναζητά λύσεις, απαντήσεις. Και αυτή η διέξοδος δεν μπορεί παρά να είναι αριστερή, εγώ θα έλεγα και κόκκινη. Με την έννοια ότι πρέπει να δούμε σε ποιο πολιτικό και οικονομικό σύστημα θα ζούμε μετά την κρίση. Είναι ένα κρίσιμο ζήτημα, το οποίο η αριστερά θα πρέπει να το θέσει. Και ίσως εδώ να έχουμε δύο διαφορετικά πολιτικά σχέδια. Το ένα που θα είναι το ριζοσπαστικό και το δεύτερο το διαχειριστικό. Τα δύο αυτά σχέδια, που δεν είναι ομολογημένα με αυτόν τον απόλυτο τρόπο που τα ανέφερα, υπάρχουν. Ίσως υπόγεια, στο πίσω μέρος του μυαλού του καθένα, αλλά υπάρχουν. Και μπορεί να βρίσκονται σε διαφορετικές πλευρές και σε διαφορετικά σημερινά στρατόπεδα. Μπορεί στα δύο ή και τρία στρατόπεδα, που υπάρχουν σήμερα, να υπάρχουν δυνάμεις που να είναι στην πρώτη λογική. Δηλαδή στη λογική της κοινωνικής αλλαγής, στη διαμόρφωση ενός πολιτικού σχεδίου, που να τροποποιεί τα πράγματα στην κοινωνία, να ενισχύει ρεύματα κοινωνικής αλλαγής.
 

Στην Περιφέρεια της Αττικής θα δοθεί μια κεντρική πολιτική μάχη χωρίς την παρουσία του ΣΥΡΙΖΑ. 
Ο ΣΥΡΙΖΑ υπάρχει. Η οσμή του ΣΥΡΙΖΑ είναι παντού. Θεωρώ ότι η Ελεύθερη Αττική είναι η βασική οσμή του ΣΥΡΙΖΑ σε αυτές τις εκλογές.
 

Μου κάνει εντύπωση αυτό που λες, καθώς ο Αλέκος Αλαβάνος αποφεύγει να αναφερθεί στον ΣΥΡΙΖΑ. Παλαιότερα έλεγε ότι είναι απλό μέλος του ΣΥΡΙΖΑ. Σήμερα αναφέρεται αποκλειστικά ως εκπρόσωπος του Μετώπου.Λέω ότι το Μέτωπο είναι σάρκα του ΣΥΡΙΖΑ. Από εκεί προκύπτει, εκεί λειτουργεί, εκεί θέλει να λειτουργήσει. Θέλουμε να λειτουργήσει ο ΣΥΡΙΖΑ με ένα δυναμικό, μαζικό και διαφορετικό τρόπο, απ΄ ό,τι έβλεπε παλαιά η αριστερά τη σχέση της με την κοινωνία. Για τον Αλέκο Αλαβάνο θέλω να πω ότι η οραματική του διάθεση για μια πρωταγωνιστική αποτελεσματική και ριζοσπαστική αριστερά, έχει σαν όρο και προϋπόθεση την ενωτική και μετωπική δράση και λειτουργία.