Του Κώστα Δουζίνα.
Η Κυριακή πιθανόν να είναι η πρώτη μέρα της Ευρωπαϊκής άνοιξης. Στις γαλλικές εκλογές, η νίκη του François Hollande, ενός σοσιαλιστή που έχει απορρίψει το Δημοσιονομικό Σύμφωνο, θα είναι το πρώτο εμπόδιο για τις πολιτικές που η Άνγκελα Μέρκελ και οι τεχνοκράτες της ΕΕ έχουν επιβάλλει στην Ευρώπη. Αλλά το αποτέλεσμα των ελληνικών εκλογών μπορεί να έχει ακόμη μεγαλύτερη συμβολική σημασία.
Η Κυριακή πιθανόν να είναι η πρώτη μέρα της Ευρωπαϊκής άνοιξης. Στις γαλλικές εκλογές, η νίκη του François Hollande, ενός σοσιαλιστή που έχει απορρίψει το Δημοσιονομικό Σύμφωνο, θα είναι το πρώτο εμπόδιο για τις πολιτικές που η Άνγκελα Μέρκελ και οι τεχνοκράτες της ΕΕ έχουν επιβάλλει στην Ευρώπη. Αλλά το αποτέλεσμα των ελληνικών εκλογών μπορεί να έχει ακόμη μεγαλύτερη συμβολική σημασία.
Η πρώτη πράξη της συνεχιζόμενης ελληνικής τραγωδίας έληξε τον περασμένο Νοέμβριο, με την παραίτηση της κυβέρνησης Παπανδρέου. Η λαϊκή αντίδραση στη λιτότητα - μαζί με τον φόβο Μέρκελ και Νικολά Σαρκοζί για ένα δημοψήφισμα στην Ελλάδα σε σχέση με τη συμμετοχή στο ευρώ - τον έριξε. Οι ελληνικές εκλογές θα σηματοδοτήσουν το τέλος της δεύτερης πράξης, με το καστ των κυρίαρχων κομμάτων και των πολιτικών να αποχωρούν προς τα δεξιά της σκηνής.
Η υπηρεσιακή κυβέρνηση, με επικεφαλής τον Λουκά Παπαδήμο, αποτελείται από ένα συνασπισμό του ΠΑΣΟΚ και της Νέας Δημοκρατίας, τα κόμματα- δυνάστες που κυβέρνησαν την Ελλάδα για 40 χρόνια και την έφεραν στη σημερινή δύσκολη θέση . Οι προεκλογικές εκστρατείες τους έφεραν το σουρρεαλισμό στην προεκλογική περίοδο. Η συντριπτική απόρριψη από τον ελληνικό λαό των μέτρων ΔΝΤ-ΕΕ, ανάγκασε τα δύο κυβερνώντα κόμματα να αντιτίθενται στις πολιτικές που αυτοί εισήγαγαν και ακόμα εφαρμόζουν. Φανταστείτε, όχι κάποιους, αλλά όλους τους πολιτικούς των κομμάτων Lib-Dem (Φιλελεύθεροι Δημοκράτες) και Tory (Συντηρητικό Κόμμα) να κάνουν εκστρατεία ενάντια στις πολιτικές της κυβέρνησής τους.
Οι δημοσκοπήσεις δείχνουν καταστροφικές και για τα δύο κόμματα (η Νέα Δημοκρατία έχει περίπου το 20% των ψήφων, ενώ το ΠΑΣΟΚ έχει πέσει από 44% το 2009 σε περίπου 15% στην τελευταία καταμέτρηση). Παρά το γεγονός ότι το εκλογικό σύστημα προσφέρει ένα απίστευτο μπόνους 50 εδρών στο κόμμα με τις περισσότερες ψήφους, φαίνεται ότι κανένα κόμμα μόνο του θα πάρει την απόλυτη πλειοψηφία στο επόμενο κοινοβούλιο.
Ο μόνος τρόπος να μπορέσουν τα δύο πρώην μεγάλα κόμματα να συνεχίσουν τα μέτρα λιτότητας, όπως το επιτάσσουν το Βερολίνο και οι Βρυξέλλες, θα είναι να διαμορφώσουν άλλη μια συγκυβέρνηση - αν καταφέρουν να συγκεντρώσουν τις απαραίτητες 151 έδρες οι δυο τους. Η προεκλογική εκστρατεία έχει χαρακτηριστεί από μια απελπισμένη προσπάθεια να αναδειχθούν ανύπαρκτες διαφορές και από βιτριολικές επιθέσεις από το ένα στο άλλο∙ αλλά η πραγματικότητα είναι ότι τα δύο πρώην μεγάλα κόμματα εξαρτώνται όσο ποτέ το ένα απ’ το άλλο.
Μέρος αυτής της εικόνας – και η πιο ανησυχητική της πτυχή - είναι η δεξιά στροφή από «κεντρώους» πολιτικούς, οι οποίοι, μιμούμενοι το Σαρκοζί, ανταγωνίζονται για τα εθνικιστικά τους πιστεύω.Οι υπουργοί της συγκυβέρνησης Μιχάλης Χρυσοχοΐδης και Ανδρέας Λοβέρδος έχουν εξαπλώσει τον πανικό για τους μετανάστες που χαρακτηρίζουν ως εγκληματίες και φορείς μολυσματικών ασθενειών, και έχουν δημιουργήσει στρατόπεδα κράτησης, ώστε να περιορίσουν αυτή την "απειλή". Η Διεθνής Αμνηστία χαρακτήρισε αυτή την ιδέα "βαθιά ανησυχητική και ρατσιστική". Εν τω μεταξύ, ο Δήμαρχος Αθηναίων Καμίνης έχει οργανώσει, μαζί με το Χρυσοχοΐδη, εκστρατειες «καθαρισμού» της πόλης από τους μετανάστες, ενώ η συγκυβέρνηση σχεδιάζει έναν αντι-μεταναστευτικό τοίχο στα ελληνο-τουρκικά σύνορα.
Αυτή η προσπάθεια επιστράτευσης της πολιτικής του φόβου είναι επικίνδυνη. Ρίχνει νερό στο μύλο της ακροδεξιάς και πιθανόν να οδηγεί την ανοιχτά εξτρεμιστική Χρυσή Αυγή, η οποία διοργανώνει βίαιες επιθέσεις εναντίον των μεταναστών, μέσα στο κοινοβούλιο - πικρή ειρωνεία για τη χώρα που είχε την πιο επιτυχημένη αντίσταση ενάντια στη ναζιστική κατοχή στην Ευρώπη.
Το σύνολο του συστήματος εξουσίας στην Ελλάδα είναι στο χείλος της νευρικής κρίσης, καθώς και οι κίνδυνοι από την άκρα δεξιά είναι πολύ εμφανείς. Αλλά η πτώση των ελληνικών ελίτ θα μπορούσε να είναι η αρχή μιας εντελώς διαφορετικής τρίτης πράξης, αυτή που θα έφερνε την ελληνική τραγωδία κοντά σε μια κάθαρση.
Το κόμμα της Νέας Δημοκρατίας λογικά θα έρθει πρώτο την Κυριακή, παίρνοντας το μπόνους των 50 εδρών. Το ΠΑΣΟΚ πιθανότατα να έρθει δεύτερο. Ωστόσο, το κόμμα της ριζοσπαστικής αριστεράς, ο ΣΥΡΙΖΑ, αναμένεται να έρθει τρίτο. Αυτό θα μπορούσε να κάνει τα πράγματα ενδιαφέροντα. Σύμφωνα με το Σύνταγμα στην Ελλάδα, ο ΣΥΡΙΖΑ, ως τρίτος, θα κληθεί να σχηματίσει κυβέρνηση, αν τα δύο πρώτα κόμματα δεν μπορούν, επειδή έχουν λιγότερους από 150 βουλευτές.
Ο χαρισματικός νέος ηγέτης του ΣΥΡΙΖΑ, Αλέξης Τσίπρας, έχει υποσχεθεί να ακυρώσει το πακέτο λιτότητας και να διαπραγματευθεί ένα πρόγραμμα μείωσης του χρέους, τοποθετώντας την ανάπτυξη και τη μεταρρύθμιση της ΕΕ στο επίκεντρο του μανιφέστου του κόμματος. Προτείνει επίσης μια κυβέρνηση συνασπισμού των αριστερών κομμάτων, στηριζόμενη από τη λαϊκή κινητοποίηση.
Αυτό είναι εφικτό. Στο σύνολό της, η ψήφος κατά της λιτότητας είναι η ισχυρότερη, με τα τρία αριστερά κόμματα - ΣΥΡΙΖΑ, Κομμουνιστές (ΚΚΕ) και Δημοκρατική Αριστερά – να πιάνουν από κοινού περίπου 40% στις δημοσκοπήσεις. Αν τα πρώτα κόμματα δεν μπορούν να σχηματίσουν κυβέρνηση, επεσήμανε ο Αλέξης Τσίπρας θα τα καλέσει, μαζί με τους Πράσινους και κεντροδεξιούς αντιμνημονιακούς, να ενώσουν τις δυνάμεις τους για να εξασφαλιστεί η μείωση της λιτότητας. Αυτή είναι η πρώτη φορά που μια κυβέρνηση της ριζοσπαστικής αριστεράς έχει σοβαρές πιθανότητες ύπαρξης στην Ευρώπη. Ωστόσο, όπως επεσήμανε ο Αλέξης Τσίπρας υπάρχει ένα πρόβλημα: και το ΚΚΕ και η Δημοκρατική Αριστερά απορρίπτουν μια τέτοια πρόταση. Πράγματι, η ηγεσία του ΚΚΕ έχει μετατρέψει το ΣΥΡΙΖΑ σε κύριο στόχο της. Η Δημοκρατική Αριστερά, εν τω μεταξύ, υποστηρίζει άκριτα την ΕΕ.
Όμως, οι τεκτονικές πλάκες της κοινωνίας και της πολιτικής αλλάζουν. Οι χιλιάδες οι οποίοι γέμισαν το Σύνταγμα και άλλες πλατείες πέρυσι ήταν ένα ακέφαλο κίνημα χωρίς κομμα ή κοινή ιδεολογία. Παλιοί συνδικαλιστές και αγωνιστές ενήργησαν για πρώτη φορά δίπλα σε «φρέσκους» διαφωνούντες και τους διαδηλωτές για την αλλαγή πολιτικής. Τώρα τους δίνεται η ευκαιρία να συμπληρώσουν την εκδοχή της άμεσης δημοκρατίας και της κοινωνικής αλληλεγγύης με κοινοβουλευτική εκπροσώπηση. Οι εκλογές της Κυριακής θα μπορούσαν να περιέχουν όχι μόνο την κατάρρευση της πολιτικής ελίτ, αλλά και την αναθεώρηση του πολιτικού χάρτη, με την αριστερά να αντικαθιστά το ΠΑΣΟΚ.
Η μετεμφυλιακή Ελλάδα εξόριζε, φυλάκιζε και καταδίωκε την αριστερά, περιορίζοντας τα κόμματά της στη συμβολική και αναποτελεσματική αντιπολίτευση. Αυτή η περίοδος τώρα πλησιάζει στο τέλος. Ένα νέο ηγεμονικό μπλοκ που συνδυάζει την υπεράσπιση της ζωής, τη δημοκρατία και την ανεξαρτησία φέρνει μαζί ανθρώπους που έχουν βρεθεί σε ιστορικά αντίπαλα στρατόπεδα.
Καθώς το λαϊκό αίσθημα κατά της λιτότητας μετατρέπεται από την άρνηση του "αρκετά!" σε ριζική κυβερνητική πρόταση, ένα νέο δημοκρατικό πρότυπο αναδύεται, και μαζί με αυτό μια ιστορική ευκαιρία. Αν η 6η Μάη οδηγεί σε ένα γαλλικό σοσιαλιστή πρόεδρο και μια ισχυρή εκλογικά ελληνική αριστερά, η μυρωδιά της άνοιξης θα ταξιδέψει από το Παρίσι στην Αθήνα. Αυτό το Σαββατοκύριακο, οι Γάλλοι και οι Έλληνες ψηφίζουν όχι μόνο για τις χώρες τους, αλλά για το μέλλον της Ευρώπης.
Πηγή: guardian.co.uk
Μετάφραση: Μαλβίνα Ανδρώνη
Αναδημοσίευση από antapocrisis.gr
Δεν υπάρχουν σχόλια:
Δημοσίευση σχολίου