Έχουν περάσει 122 χρόνια από την πρώτη απεργία την ημέρα της πρωτομαγιάς στο Σικάγο. Στις διεκδικήσεις που πρόβαλε το εργατικό κίνημα στην ιστορία του, τίποτα δεν ήταν εύκολο ή σίγουρο. Οποιαδήποτε νίκη πέτυχε ήταν αποτέλεσμα αγώνων που σε πολλές περιπτώσεις κράτησαν δεκαετίες, όπως για παράδειγμα η διεκδίκηση του 8ωρου.Στα τέλη του 18ου αιώνα η εργατική τάξη ζει σε απόλυτη εξαθλίωση. Ενήλικες και παιδιά εργάζονται μέχρι και 16 ώρες την ημέρα σε ανθυγιεινές συνθήκες εργασίας, τα μεροκάματα καλύπτουν τα απολύτως απαραίτητα, ελάχιστοι φτάνουν στα γεράματα. Την ίδια περίοδο εμφανίζεται και ο συνδικαλισμός αρχικά στην Αγγλία με την μορφή συλλόγων αλληλοβοήθειας. Οι εργατικοί αγώνες αυτής της περιόδου επικεντρώνονται στην κατάργηση του νόμου του 1800 που απαγόρευε τον συνδικαλισμό και την απεργία και στην μείωση της εργάσιμης ημέρας. Οι εργατικοί αγώνες που ακολούθησαν στην Αγγλία οδήγησαν στην μείωση της εργάσιμης ημέρας στις 10 ώρες με ψήφιση νόμου το 1847.
Το 1864 ιδρύεται η Διεθνής Ένωση Εργατών. Στο πρώτο συνέδριο το 1866 θέτει το αίτημα του 8ωρου σαν βασική διεκδίκηση της εργατικής τάξης. Το 1880 στις ΗΠΑ δημιουργείται η οργάνωση «Ιππότες της Εργασίας» η οποία αριθμεί 700.000 μέλη. Με το σύνθημα «το τραύμα του ενός, μας πονά όλους» οργανώνουν το 1884 την πρώτη τους γενική απεργία με αιτήματα: οκτάωρο, τέλος στην παιδική εργασία, ίδιες αμοιβές για ίδιες δουλειές. Δίνουν το περιθώριο στην κυβέρνηση να τα δεχτεί, μέχρι την πρωτομαγιά του 1886. Όταν έληξε η προθεσμία, το εργατικό κίνημα αποφασίζει να απεργήσει στο Σικάγο. Στην τέταρτη ημέρα των διαδηλώσεων ένας προβοκάτορας ρίχνει μια βόμβα που σκοτώνει 7 αστυνομικούς και 4 εργάτες. Η αστυνομία επιτίθεται και συλλαμβάνει 8 διαδηλωτές. Με μια δίκη στημένη καταδικάζονται τέσσερεις στην αγχόνη, τρεις ισόβια και ένας αυτοκτονεί. Το 1890 καθιερώνεται από την Διεθνή Ένωση Εργατών η ημέρα της Πρωτομαγιάς σαν ημέρα διεθνούς διαδήλωσης της εργατικής τάξης για την διεκδίκηση του 8ωρου.
Στην Ελλάδα τα πρώτα σωματεία εμφανίζονται γύρω στα 1870-1880. Την πρωτομαγιά του 1894 οι περίπου 1000 συγκεντρωμένοι υιοθέτησαν ψήφισμα που ζήταγε την καθιέρωση της Κυριακής σαν ημέρα αργίας, την καθιέρωση του 8ωρου, την απαγόρευση της παιδικής εργασίας, την κατάργηση της θανατικής ποινής. Το Νοέμβριο του 1919 συνέρχεται το πρώτο πανελλαδικό εργατικό συνέδριο από αντιπροσώπους 214 σωματείων και ιδρύεται η ΓΣΕΕ.
Στη διάρκεια των 120 χρόνων το εργατικό κίνημα έχει προχωρήσει προς τα μπρος αλλά και προς τα πίσω. Πόσο απέχουμε, για παράδειγμα, από την κατάργηση της παιδικής εργασίας όταν ολόκληρες περιοχές του πλανήτη εκμεταλλεύονται τα παιδιά ως εργατική δύναμη; Πόσο απέχουμε από την εξάλειψη της πείνας, όταν σήμερα η κερδοσκοπία οδηγεί σε εξεγέρσεις για το ψωμί και το σιτάρι; Αλλά ας μείνουμε στην Ευρώπης και την Ελλάδα. Αν το αίτημα πριν από έναν αιώνα ήταν 8 ώρες εργασίας, 8 ώρες ξεκούραση, 8 ώρες ελεύθερος χρόνος και να ζούμε αξιοπρεπώς από ένα μισθό πόσο πολύ απέχουμε σήμερα από την υιοθέτηση του ίδιου αιτήματος; Ή των αιτημάτων για κοινωνική ασφάλιση, για δημόσια δωρεάν παιδεία και υγεία, για εργασιακά δικαιώματα;
Στο ιδρυτικό συνέδριο της, το 1918, η ΓΣΕΕ υιοθέτησε την αρχή της πάλης των τάξεων, δηλώνοντας πως οι δυο τάξεις στο καπιταλιστικό σύστημα παραγωγής, η εργατική και η αστική τάξη, είναι ανταγωνιστικές μεταξύ τους, η μια βρίσκεται σε πόλεμο με την άλλη. Σήμερα 90 χρόνια από την ίδρυση της ΓΣΕΕ αυτή η θεμελιώδης αρχή έχει πια ξεχαστεί ή καλύτερα έχει αντικατασταθεί από την αρχή της ειρηνικής συνύπαρξης των τάξεων με αποτέλεσμα να μην υπάρχουν, για την ΓΣΕΕ, κοινωνικοί εχθροί αλλά κοινωνικοί εταίροι και φυσικά κοινωνικός διάλογος. Ο κοινωνικός διάλογος έχει υποκαταστήσει τους αγώνες αλλά πολύ περισσότερο την οργάνωση των εργαζομένων στο χώρο δουλειάς, έχει απαξιώσει το βασικό όπλο των εργαζομένων, τον συνδικαλισμό. Ο συνδικαλισμός δεν έχει απαγορευτεί με νόμο αλλά επί της ουσίας είναι πια παράνομος στον ιδιωτικό τομέα.
Εμείς οι εργαζόμενοι έχουμε πολύ ιστορία πίσω μας αλλά και πολύ δρόμο μπροστά μας. Όσα δικαιώματα έχουμε οφείλουμε όχι μόνο να τα υπερασπιστούμε αλλά και να διεκδικήσουμε ακόμα περισσότερα όχι μόνο για εμάς αλλά και για τις μελλοντικές γενιές ξεκινώντας από σήμερα. Με αντίπαλο το φόβο και τον ατομισμό. Με όπλο την αλληλεγγύη και την οργάνωση. Με τη σιγουριά ότι εμείς έχουμε τη δύναμη και το δίκιο και για αυτό μπορούμε να νικήσουμε. Η πρωτομαγιά είναι δικιά μας.
Δεν υπάρχουν σχόλια:
Δημοσίευση σχολίου