Καρτέλ, εκβιασμοί, αθέμιτος ανταγωνισμός. Η παράνοια της ελληνικής αγοράς τροφίμων και βασικών ειδών.
Σε μια χώρα που το εργατικό κόστος μειώθηκε ραγδαία τα τελευταία δύο χρόνια μέσω των πλέoν βίαιων οριζόντιων περικοπών που έχουν ζητηθεί απο ανεπτυγμένη κοινωνία τις τελευταίες δεκαετίες, θα περίμενε κανείς να συμβεί το ίδιο με το κόστος διαβίωσης. Ας αφήσουμε κατά μέρος τις όποιες μηχανεύσεις του Υπουργείου Οικονομικών που στοχεύουν στο να μπαλώσουν τις τρύπες που άνοιξαν οι πρηγούμενες κινήσεις τους, και ας μην πάμε καν στα εισαγόμενα προϊόντα. Τι είναι αυτό που κρατάει τις τιμές των προϊόντων και δη των τροφίμων στα ίδια επίπεδα με την προ κρίσης περίοδο; Τι είναι αυτό που κάνει ορισμένα βασικά αγαθά να είναι ακόμη πολύ ακριβότερα απο πρίν; Και εν τέλει, ποιος θησαυρίζει από αυτή την ιστορία;
Τρεις είναι οι πηγές του κακού. Όλες έχουν τις ρίζες τους στο βαθιά δυσλειτουργικό σύστημα που ονομάζεται Ελληνικό Δημόσιο, αλλά και στην έλλειψη εμπιστοσύνης που χαρακτηρίζει το εγχώριο καταναλωτικό σύστημα. Οι «μεσάζοντες» των τροφίμων, οι υπερβολικοί έλεγχοι από την εφορία που στοχεύουν σε εφήμερα έσοδα για το Δημόσιο (ουσιαστικά με την τιμωρία ντόπιων παραγωγών που υποτίθεται είναι εκείνοι που θα σώσουν την παραγωγική βάση της χώρας), καθώς και η πλήρως παραμορφωμένη έννοια του ανταγωνισμού στην ελληνική αγορά (ευθύνη εν μέρει και των πολυεθνικών εταιριών που δραστηριοποιούνται στη χώρα μας). Και οι τρεις στηρίζονται και συντηρούνται στη θέση τους από σειρά διατάξεων και στρεβλώσεων που διαδοχικές κυβερνήσεις προώθησαν και ιδιαίτερα αυτές του «σοσιαλιστικού» ΠΑΣΟΚ.
Θα εξετάσουμε μία προς μία αυτές τις πλευρές, σε μια προσπάθεια να κατανοήσουμε πώς η προηγούμενη δεκαετία της «μαύρης κερδοφορίας», μετατράπηκε σε αυτό που τώρα δεν μπορούμε παρά να αποκαλέσουμε «μαύρη αισχροκέρδεια».
Ο μύθος της ελληνικής ελεύθερης, αυτορρυθμιζόμενης αγοράς
«Αυτό θα τελειώσει και μετά δεν θα ξαναβρείς να πουλήσεις την παραγωγή σου», είναι η πιο συνηθισμένη απειλή. (Photo: Motionteam©)
Οι «μεσάζοντες» του εμπορίου τροφίμων είναι μια κατηγορία επαγγελματιών που αναφέρονται συχνά ως υπεύθυνοι για τη διατήρηση των τιμών στα super market και τη συνεχή αισχροκέρδεια επί των παραγωγών, που αναγκάζονται να πουλήσουν τα προϊόντα τους σε εξευτελιστικά χαμηλές τιμές, για να τα δούνε στα ράφια σε τιμές δεκαπλάσιες. Δεν αγνοούμε εδώ το γεγονός ότι οι αγρότες είναι ένα από τα μέρη της κοινωνίας που βολεύτηκε και συμπορεύτηκε με το σύστημα του εύκολου χρήματος και της επιδοτησούλας.
Ωστόσο, σήμερα που το φθηνό χρήμα τελείωσε, πλήττονται πολύ σοβαρά, και η παραγωγή τους έχει γίνει όντως ο μόνος τρόπος που έχουν για να επιβιώσουν. Η παραγωγή που, σημειωτέον, υπάρχει, παρά τις διαβεβαιώσεις τον τρομολάγνων της δραχμής και της πείνας περί έλλειψής της. Μία μίνι επανάσταση που ξεκίνησε απο τη διάθεση δεκάδων τόνων πατάτας από τους παραγωγούς του Νευροκοπίου χωρίς «μεσάζοντες», τείνει να εξελιχθεί σε μείζον πολιτικό θέμα, καθώς οι συνήθεις ύποπτοι έτρεξαν να το ντύσουν με ιδεολογικούς μανδύες και όσοι δεν μπόρεσαν να το κάνουν, επέλεξαν να το αποκηρύξουν (βλ. ΚΚΕ). Ήδη, ενόψει του Πάσχα, οι κτηνοτρόφοι ετοιμάζονται να ρίξουν την τιμή του αρνιού στα 7,5 ευρώ, χρησιμοποιώντας την ίδια τακτική. Τα επόμενα προϊόντα που αποφασίστηκε να διατεθούν χωρίς μεσάζοντες θα είναι το ελαιόλαδο, ενώ θα ακολουθήσουν το αλεύρι, τα μακαρόνια και το ρύζι.
Μετά από αυτές τις πρωτοβουλίες, τα αυτιά άρχισαν να ιδρώνουν και πλέον οι παραγωγοί καταγγέλλουν ότι δέχονται ανοιχτά απειλές, ακόμα και σωματικές, για να σταματήσουν την άμεση διάθεση των προϊόντων τους στους καταναλωτές. «Αυτό θα τελειώσει και μετά δεν θα ξαναβρείς να πουλήσεις την παραγωγή σου», είναι η πιο συνηθισμένη απειλή. Η πίεση που θα αναγκάσει τους μεσάζοντες να μειώσουν τα παχυλά περιθώρια κέρδους τους έχει ήδη αρχίσει να γίνεται αισθητή.
Αγνοώντας αυτές τις σοβαρές καταγγελίες, ορισμένοι σχολιαστές το έριξαν στην πολιτική ορθότητα και στην ανάγκη πιστοποίησης της ποιότητας του προϊόντος μέσω της τυποποίησης και του ελέγχου. Όπως διαπιστώθηκε, πάνω σε αυτό βρήκαν βήμα διάφοροι από τον χώρο των μεσαζόντων, απειλώντας τους παραγωγούς ότι δεν θα αγοράσουν τίποτα αν δεν το πουλήσουν σε τιμές… Αργεντινής. Επίσης, ορθά το ΚΚΕ υποψιάστηκε ότι αυτή η κίνηση είναι μακριά από τα συμφέροντά του και την αποκήρυξε, καθώς μια τέτοια κίνηση είναι σε πλήρη αντίθεση με το γραφειοκρατικό, συγκεντρωτικό τέρας που εκείνο υπόσχεται. Tο εγχείρημα απορρίπτεται με ιδεολογικούς όρους, μιας και αυτή η κίνηση ταιριάζει περισσότερο στo κλασικό laissez faire, στη θεώρηση του Adam Smith και την επικράτηση του προσωπικού συμφέροντος. Αλλά μην γελιέστε. Ακόμα και η ελληνική Δεξιά δεν θα αγκάλιαζε μια τέτοια πρωτοβουλία, καθώς η λογική της βρίσκεται πιο κοντά σε νεο-φεουδαρχικά καθεστώτα παρά στον υγιή φιλελευθερισμό.
Δεν τους ενδιαφέρει η ασφάλεια του καταναλωτή, και ας είναι αυτός ο μανδύας που επιλέγουν να φορέσουν. Τους ενδιαφέρει να συνεχίσουν το business as usual. Το πρώτο βήμα που πρέπει να κάνει κάποιος λοιπόν, είναι να σκάσει αυτή τη φούσκα της ψεύτικης ασφάλειας που πωλείται από τα ΜΜΕ, καταδεικνύοντας πόσο αυτό το σύστημα «ασφαλείας» είναι διάτρητο. Δεν πέρασε πολύς καιρός από όταν παρτίδα αναψυκτικών της 3E βρέθηκε να περιέχει απολυμαντικά για παράδειγμα. Φυσικά αποσύρθηκε άμεσα, αλλά τίποτα δεν είναι 100% ασφαλές και αυτό είναι κάτι που δύσκολα θα αποδεχτούν οι θιασώτες της «τυποποίησης» ως εξασφάλιση του καταναλωτή. Μάλιστα σε συνομιλία που είχαμε με τεχνολόγο τροφίμων επιβεβαιώθηκαν και οι δύο πλευρές αυτού του επιχειρήματος.
Είναι εύκολο για το κράτος να ελέγξει και να διαπιστώσει την ποιότητα μιας παραγωγής, έστω και μη τυποποιημένης. Αν δεν το κάνει, είναι απλά γιατί θέλει, κατά τη συνήθη τακτική του, να χαϊδέψει ορισμένα μονοπωλιακά συμφέροντα. Πηγαίνοντας μακρύτερα από τη χώρα μας, στη Δυτική Αφρική, και πιο συγκεκριμένα τη Νιγηρία, θα δούμε ένα παράδειγμα για το πώς κράτη με σημαντικά λιγότερους πόρους απ’ την Ελλάδα, αντιμετώπισαν επιτυχώς τέτοια προβλήματα.
Η Αφρική, ως γνωστόν, αντιμετωπίζει τρομακτικό πρόβλημα έλλειψης πόσιμου νερού, δηλαδή με την έλλειψη του, ειδικά στην έρημο την οποία αναγκαστικά διασχίζουν έμποροι και νομάδες. Για να αντιμετωπιστεί αυτό, «λαθρέμποροι» του νερού, μεταφέρουν πόσιμο νερό το οποίο και πουλάνε σε περιοχές όπου παραδοσιακά δεν υπάρχει. Φυσικά δεν υπάρχει κανένα είδος άδειας για τη συγκεκριμένη επιχειρηματική δραστηριότητα, ούτε και κάποιος τρόπος διασφάλισης της ποιότητας του νερού. Αλλά, όταν σκέφτεσαι λιγάκι έξω από τις γραμμές, δημιουργείς μια λύση. Έτσι, η κυβέρνηση της Νιγηρίας ξεκίνησε ένα πρόγραμμα με την ονομασία Pure Water, που ελέγχει την ποιότητα του νερού αυτών των εμπόρων και τους εφοδιάζει με το κατάλληλο σηματάκι και διαπίστευση όταν το νερό τους πληρεί κάποια στάνταρ. Αυτό έχει βοηθήσει τρομακτικά την περιοχή καθώς πλέον βρίσκεται νερό σε μέρη όπου παραδοσιακά δεν υπήρχε και διασφαλίζεται η υγεία των ανθρώπων.
"Λαθρεμπόριο" νερού στην δυτική Αφρική.
Πόσο εύκολο θα ήταν για το Ελληνικό κράτος να πιστοποιήσει κατά τον ίδιο τρόπο τους παραγωγούς ελαιόλαδου; Τηρουμένων των αναλογιών θα ήταν. Αντ’ αυτού, το κράτος ενισχύει τα μονοπώλια και τα καρτέλ επιβάλλοντας εξοντωτικά πρόστιμα σε διαπιστευμένους παραγωγούς βιολογικών προϊόντων και στις αγροτικές αγορές τους, παρερμηνεύοντας μάλιστα σχετικούς νόμους και τους αφήνει να απειλούν ανοιχτά αγρότες και παραγωγούς που τολμούν να πάνε κόντρα.
Πέραν του γεγονότος ότι η διάθεση γίνεται πλέον ηλεκτρονικά, με βάσεις δεδομένων κ.λπ. και μπορεί να εντοπιστεί αμέσως ο παραγωγός που το διέθεσε, και πέραν του ότι χύμα λάδι πουλιέται εδώ και χρόνια έστω και λαθραία, δεν βρίσκω κανέναν λόγο να δω τους μεσάζοντες, που θεωρώ σύγχρονους μαυραγορίτες, ως ένα «αναγκαίο κακό». Για τους μεσάζοντες θα πρέπει να ισχύει αυτό που ισχύει για όλες τις τάξεις στην παραγωγική διαδικασία. Ας περιορίσουν τα αστεία ποσοστά κέρδους που έχουν πουλώντας αέρα, ας μην αδικούν κατάφωρα τους παραγωγούς, για να αποδείξουν την χρησιμότητά τους.
Ένα σήμα τύπου PURE μπορεί να στηθεί σε λίγες μόνο ημέρες από την Ελληνική κυβέρνηση και να διασφαλίσει ότι ο παραγωγός που διαθέτει απ’ ευθείας τα προϊόντα του στην αγορά, είναι πιστοποιημένος. Όλα τα άλλα αποτελούν αστειότητες και εξυπνακισμούς τύπου «έτσι είναι το σωστό». Δεν υπάρχει τίποτα το σωστό στην κατάσταση που επικρατεί στην Ελληνική αγορά τροφίμων αυτή τη στιγμή, και τέτοιου είδους απόπειρες εκλογίκευσης μιας στρεβλής κατάστασης, μόνο κακό κάνουν. Το ζήτημα όμως που θα θέσουν κάποιοι που γνωρίζουν πώς έχουν τα πράγματα, είναι το εξής:
Διαπιστευμένοι ως προς την ποιότητα της παραγωγής καλλιεργητές υπάρχουν ήδη στην Ελλάδα, αυτοί των βιολογικών προϊόντων. Πώς τους αντιμετωπίζει η εφορία και ο νόμος φυσικά, είναι πάντα μια άλλη ιστορία στην Ελλάδα.
Το θέατρο του παραλόγου γύρω απο τα βιολογικά προϊόντα
Νόμος 3874/2010, Άρθρο 2 – Ορισμός Αγρότη κατά κύριο επάγγελμα.
α. Επαγγελματίας Αγρότης είναι το ενήλικο φυσικό πρόσωπο…εφόσον…:
α) Είναι κάτοχος αγροτικής εκμετάλλευσης….όπου δ)….Στις δραστηριότητες της αγροτικής εκμετάλλευσης περιλαμβάνεται εκτός από την παραγωγή των προϊόντων και η αποθήκευση, τυποποίηση, συσκευασία και η εν γένει τοποθέτηση μέχρι και του σταδίου της χονδρικής και λιανικής πώλησης αποκλειστικά των προϊόντων που παράγει η ίδια η αγροτική εκμετάλλευση, καθώς και η πρώτη χωρική ή οικοτεχνική μεταποίησή τους…
Παρά την ξεκάθαρη διατύπωση του νόμου σχετικά με τα δικαιώματα του αγρότη, οι καταγγελίες πέφτουν βροχή από τους παραγωγούς βιολογικών που τολμούν να διαθέσουνε μόνοι τους τα προϊόντα σε δικές τους αγροτικές αγορές (που σημειωτέον είναι θεσμοθετημένες και δημοφιλέστατες σε ολόκληρη την Ευρώπη), γιατί βρίσκονται εκτός των θεσμοθετημένων απο το Ελληνικό κράτος «Λαϊκών αγορών», οι αδειούχοι των οποίων ουκ ολίγες φορές έχουν πιαστεί να παίζουν στις ίδιες τιμές με τα super market, παρά τη δραματικά χαμηλότερη τιμή στην οποία αγοράζουν στην πρωτογενή αγορά.
Διαβάζουμε στην ανακοίνωση που έβγαλε το ίδιο το σωματείο Βιοκαλλιεργητών: «Στην περίπτωση που σήμερα οι αγρότες τολμήσουν να λειτουργήσουν μία αγορά αγροτών όπου πωλούν τα 100% ελληνικά ιδιοπαραγόμενα προϊόντα τους, τα Υπουργεία εξαντλούν την αυστηρότητά τους και επιβάλλουν το μέγιστο της ποινής, δηλαδή:
1. πρόστιμο €1.000 για την μη κατοχή άδειας λαϊκής αγοράς, αφού τα Υπουργεία ισχυρίζονται πως απαγορεύεται οποιαδήποτε μορφή αγοράς πέραν της λαϊκής.2. πρόστιμο €2.000 αν και ακολουθούν το νόμο 3874/2010 που ορίζει ότι είμαστε αγρότες και στη λιανική πώληση των προϊόντων μας.»
Αυτή η πολιτική αποκλειστικό σκοπό έχει τον εξαναγκασμό των καλλιεργητών ώστε να πουλήσουν τα προϊόντα τους στον εαυτό τους και από παραγωγοί να γίνουν έμποροι, για να μπορέσει το κράτος να καρπωθεί τον Φ.Π.Α που βρίσκεται στο 13% αυτή τη στιγμή. Σημειωτέον ότι καμία προστιθέμενη αξία δεν προκύπτει όταν ο παραγωγός πουλάει απευθείας το προϊόν του, εξού και η γενική πολιτική αποθάρρυνσης τέτοιων πρωτοβουλιών.
Φυσικά τα πράγματα δεν λειτουργούν καλύτερα στην επίσημη αγορά ούτε για όποιον κάνει την κίνηση να γίνει ο ίδιος έμπορος των προϊόντων του, καθώς εκεί συναντάμε μια ακόμη μεγάλη πληγή της ελληνικής αγοράς. Τον εδώ και χρόνια άρρωστο ανταγωνισμό.
Η Ελλάδα είναι η μοναδική χώρα της Ε.Ε όπου οι αγορές παραγωγών (farmers market) δεν είναι θεσμοθετημένες.
Πολυεθνικές, «ντόπιοι» και η «Κατάχρηση Δεσπόζουσας Θέσης»
Μια πολύ σωστή ερώτηση που θα μπορούσε να κάνει κάποιος για το θέμα των τιμών είναι τι ρόλο παίζουν σε αυτές α) τα σούπερ μάρκετ και β) οι πολυεθνικές. Ως γνωστόν, οι τιμές είναι ελεύθερες, κανείς δεν μπορεί να επιβάλλει πόσο θα χρεωθεί ένα παραγόμενο προϊόν ή υπηρεσία σε ό, τι αφορά τα τρόφιμα. Ωστόσο, απαγορευμένη είναι επίσης και η δημιουργία καρτέλ ή αλλιώς η συννενόηση μεταξύ εμπόρων ώστε τα προϊόντα τους να έχουν ίδιες ή παραπλήσιες τιμές. Θα θυμάστε ίσως το μεγάλο σκάνδαλο του γάλακτος το ’06-’07 με τα πρόστιμα αξίας 55 εκ. ευρώ που είχαν μοιραστεί τότε (μετά από έρευνα της εκπομπής «Φάκελοι») σε γαλακτοβιομηχανίες που καταδικάστηκαν τότε για σύσταση καρτέλ. Αυτή και άλλες υποθέσεις που είδαν το φως της δημοσιότητας παλιότερα, επιβεβαιώνουν ένα πράγμα:
Τα καρτέλ στα τρόφιμα και οι εκβιαστές μεσάζοντες, δεν είναι παραμύθι, δεν είναι αστικός μύθος, είναι η πραγματικότητα της αγοράς. Και αυτό πάει πολύ πέρα από τις εγχώριες εταιρείες.
Μια ενδιαφέρουσα πληροφορία, που κυκλοφορούσε εδώ και μερικές εβδομάδες στους δημοσιογραφικούς κύκλος ως φήμη και αναφερότανε μόνο ως υποσημείωση στα άρθρα για της ζημίες της 3Ε και το κλείσιμο των δύο γραμμών παραγωγής της στην Ελλάδα, επιβεβαιώθηκε από το Χρηματιστήριο της Νέας Υόρκης όπου οι κανονισμοί είναι σαφείς και αυστηροί σε θέματα ανταγωνισμού: Το ελληνικό τμήμα της πολυεθνικής Coca Cola, βρίσκεται για άλλη μια φορά υπό έλεγχο για «κατάχρηση δεσπόζουσας θέσης», πιο γνωστό και ως «αθέμιτος ανταγωνισμός».
Φυσικά δεν είναι η πρώτη φορά που η συγκεκριμένη εταιρία έχει απασχολήσει την Επιτροπή Ανταγωνισμού, καθώς βρέθηκε κάτω απο το μικροσκόπιο αρκετές φορές μέσα στην προηγούμενη δεκαετία, καταδικάστηκε δύο φορές και της επιβλήθηκαν πρόστιμα, αλλά η πορεία της συνεχίζεται απρόσκοπτα, και όταν η κερδοφορία της δεν ικανοποιεί κάποια στάνταρ, δεν διστάζει να αφαιρέσει και δουλειές απο την ελληνική αγορά. Δεν είναι η μόνη πολυεθνική που βρίσκεται υπο έλεγχο για τέτοιου είδους κατηγορίες, καθώς η Tasty Foods καταδικάστηκε μόλις λίγες ημέρες πριν για τις ίδιες παραβάσεις, ενώ υπό έλεγχο βρίσκεται αυτή τη στιγμή και η Procter & Gamble (προμηθευτής των κυριότερων καθαριστικών στα ράφια των super market).
Ο τρόπος που λειτουργεί συνήθως ένα καρτέλ είναι ο εξής: Η «ισχυρή» εταιρία εξαγοράζει τα καλά ράφια (ναι, υπάρχουν τέτοια) ή/και εκτοπίζει απο το κατάστημα εντελώς το ανταγωνιστικό προϊόν, είτε με υπερβολικές παροχές προς τον ιδιοκτήτη, ή εκβιαστικά απειλώντας με πλήρη απόσυρση του δικού της προϊόντος. Έτσι ο καταναλωτής φτάνει συχνά να έχει να επιλέξει ανάμεσα στο πολύ ακριβό προϊόν και το «φτηνό», που είναι πια το brand του ίδιου του super market. Αυτού του είδους οι εκβιασμοί είναι κοινή πρακτική απο ντόπιες και ξένες εταιρίες με «δεσπόζουσα θέση» στην αγορά, και ως τώρα πολλές περιπτώσεις έχουν ερευνηθεί και πρόστιμα έχουν αποδωθεί.
Βέβαια, αν ερευνήσει κάποιος τις αποφάσεις/καταδίκες/πρόστιμα την περασμένη δεκαετία, θα διαπιστώσει κάτι πολύ σημαντικό: Το 2010, τα πρόστιμα που επιβλήθηκαν για παραβίαση των κανονισμών υγιούς ανταγωνισμού είχαν πέσει κάτω απο το μισό σε σχέση με το 2009 (χρονιά που βγήκαν οι αποφάσεις που είχαν ξεκινήσει οι τελευταίες έρευνες επί κυβέρνησης Ν.Δ. ακόμα, βλ. πίνακα 1). Χωρίς να έχουμε τα στοιχεία του 2011 ακόμη στα χέρια μας, μπορούμε να εικάσουμε ότι και τα αποτελέσματα του 2011 θα είναι εξίσου απογοητευτικά, καθώς η Επιτροπή Ανταγωνισμού είναι ένας ακόμη από τους θεσμούς που επί κυβέρνησης Παπανδρέου δεν λειτούργησε σωστά, κι ας είχε θέσει την ανταγωνιστικότητα και την παραγωγικότητα ως προτεραιότητες της διοίκησής της.
*πίνακας 1 (click στην εικόνα για fullscreen)
Αναπάντητη καταγγελία
Απόδειξη της δυσλειτουργίας της ΕΠΑΝΤ αποτελεί και ερώτηση που κατατέθηκε στη Βουλή απο πέντε βουλευτές της Ν.Δ τον περασμένο Δεκέμβριο αλλά και ερώτηση 38 βουλευτών του ΠΑΣΟΚ (!), που ακολούθησε, για υπερτιμολογήσεις αγαθών μέσω της ενδοομιλικής διακίνησης. Συγκεκριμένα, οι πέντε βουλευτές ρώτησαν γιατί, σύμφωνα και με στοιχεία της ίδιας της ΕΠΑΝ, βασικά καταναλωτικά αγαθά πωλούνται στην Ελλάδα έως και 30% πάνω από τον μέσο όρο της Ε.Ε., και τι μέτρα σκοπεύει η κυβέρνηση να πάρει γι’αυτό.
Μόλις στους πρώτους μήνες του 2012 και μετά από αυτή την ερώτηση-καταγγελία, άρχισαν να ξανακούγονται ονόματα μεγάλων εταιριών που βρίσκονται υπό έλεγχο (και αυτό κοιτώντας ανακοινώσεις στο εξωτερικό, μιας και εδώ τηρείται σιγή ιχθύος). Δεν υπάρχει καμία αμφιβολία ότι παρόμοιες τακτικές χρησιμοποιήθηκαν στο παρελθόν και χρησιμοποιούνται ακόμη και σήμερα για τον εκβιασμό παραγωγών, ώστε να μην «κλωτσήσουν» εναντίον των διαθέσεων των καρτέλ. Χωρίς να χρειάζεται να αγιοποιούμε κανέναν, η απόφαση διάθεσης προϊόντων απευθείας στον καταναλωτή από τον παραγωγό, είναι η πραγματικά ελεύθερη αγορά, που δεν χρειάζεται καθόλου κάποιον «οργανισμό» να την πάρει απο το χεράκι και να την οδηγήσει στον παράδεισο της ζήτησης. Το κράτος πρέπει να γίνει αρωγός της προσπάθειας ανασύστασης της υγιούς σχέσης προσφοράς και ζήτησης και όχι υποδοχέας συντεχνιακών παραπόνων και προστάτης μονοπωλίων σύγχρονων μαυραγοριτών. Η οικονομία δεν έχει ανάγκη από αγίους.
Η ίδρυση ενός οργανισμού που θα παρέχει άμεσα και με απλές διαδικασίες διαπίστευση τύπου PURE WATER είναι παραπάνω απο επιτακτική, καθώς και η άμεση θεσμοθέτηση του προφανούς δικαιώματος των αγροτών να πουλάνε τα προϊόντα τους εκτός λαϊκών αγορών. Είναι λύσεις απλές, έυκολες, που θα κάνουν τη ζωή όλων μας πιο ανθρώπινη. Αν η κυβέρνηση αφιέρωνε στο να βρεί τέτοιου είδους λύσεις τον ίδιο χρόνο που αφιερώνει στο να βρίσκει «μαγικούς» τρόπους να υπερφορολογεί ακόμη και τους ανέργους μέσω των λογαριασμών τη ΔΕΗ, θα είχε πολύ καλύτερα αποτελέσματα σε κάθε τομέα που το κράτος χρήζει ανασύστασης. Όπως πάντα όμως, μένει η πεποίθηση ότι αυτός ούτε ήταν ούτε θα γίνει ποτέ ο σκοπός τους.
* Η έρευνα του Γιάννη Μπαμπούλια (@yiannisbab) για την αγορά των τροφίμων συνεχίζεται και σύντομα θα ακολουθήσει το δεύτερο μέρος με όλο το νομοθετικό παιχνίδι της τελευταίας δεκαετίας γύρω απο την υπόθεση, Προεδρικά Διατάγματα, ονόματα και καταγγελίες.
Δεν υπάρχουν σχόλια:
Δημοσίευση σχολίου