Παρασκευή 24 Οκτωβρίου 2008

Στρατιώτες στους δρόμους και τα σκυλιά δεμένα

Στραμμένος στα προεκλογικά ντιμπέιτ και γονατισμένος από τη βαθιά οικονομική κρίση, ο αμερικανικός λαός έχει κάθε λόγο να αισθάνεται αγωνία για το μέλλον του. Ετσι κι αλλιώς η πραγματικότητα εξακολουθεί να αποδεικνύεται οδυνηρή για την αμερικανική κοινωνία, η οποία εδώ και μερικές ημέρες αποκτά ακόμη ένα λόγο ανησυχίας: τη διασπορά μάχιμων μονάδων του στρατού μέσα στις μεγάλες αμερικανικές πόλεις.
Πρόκειται για τους άνδρες της 1ης Ταξιαρχίας Πολέμου της 3ης Μεραρχίας Πεζικού, που από τις αρχές Οκτωβρίου γύρισαν πίσω από το Ιράκ, αναλαμβάνοντας καθήκοντα αποκατάστασης της δημόσιας τάξης, συνεπικουρώντας στο ρόλο αυτό τις αστυνομικές δυνάμεις και την εθνοφρουρά.
Ταξιαρχία με περγαμηνές
Με ευδόκιμη τριετή υπηρεσία στο ιρακινό μέτωπο, όπου «αδρανοποίησε 33 στόχους υψηλής επικινδυνότητας και μείωσε κατά 70% τα περιστατικά βίας στη Βαγδάτη, τη Φαλούτζα και αλλού», η 1η Ταξιαρχία εντάσσεται οργανικά στις δυνάμεις της USNORTHCOM, της μεικτής διοίκησης πολέμου των ΗΠΑ, η οποία συγκροτήθηκε το 2002 με αποστολή τον συντονισμό των πολιτικών τοπικών και ομοσπονδιακών αρχών σε επιχειρήσεις αποκατάστασης της δημόσιας τάξης. Αν και μετά την 11η Σεπτεμβρίου κάθε μέτρο για την προστασία των πολιτών και του εδάφους των ΗΠΑ απέκτησε ένα λογικό επιχείρημα για την επιβολή του, το συγκεκριμένο διαφέρει: είναι η πρώτη φορά εδώ και 140 χρόνια -δηλαδή από την εποχή του αμερικανικού εμφύλιου πολέμου- που ο στρατός αναλαμβάνει σε ομοσπονδιακό επίπεδο αποστολή αποκατάστασης της τάξης, κατά παράβαση του ισχύοντος Νόμου Προσωρινής Αστυνόμευσης (Posse Comitatus Act). Ο νόμος αυτός που είναι αρκετά παλιός (ψηφίστηκε το 1878), επιβάλλει σαφείς περιορισμούς στην εμπλοκή του στρατού σε αποστολές αστυνόμευσης, προβλέποντας ακόμη και διετή φυλάκιση σε εκείνον που θα διατάξει χρήση στρατιωτικών μονάδων στο εσωτερικό των ΗΠΑ, χωρίς την έγκριση του αμερικανικού Κογκρέσου. Η σημερινή καταστρατήγηση του Posse Comitatus Act είναι επαρκώς μεθοδευμένη και περνά από ένα «παραθυράκι» που ανοίχτηκε προσεκτικά από τους νομικούς των κυβερνήσεων Τζορτζ Μπους. Το μεγάλο κόλπο έγινε το 2006 με την ψήφιση του νόμου για τον στρατιωτικό προϋπολογισμό. Στα ψιλά του νόμου εκείνου πέρασε μια τροποποίηση που εξουσιοδοτούσε τον αμερικανό πρόεδρο να επεμβαίνει με διατάγματα σε θέματα δημόσιας τάξης -κάτι πρωτόγνωρο στη σύγχρονη αμερικανική πολιτική ιστορία. Ηταν το «Τμήμα 1076» του στρατιωτικού προϋπολογισμού που δίνει πλέον τη δυνατότητα στον πρόεδρο να χρησιμοποιεί στρατιωτικές δυνάμεις «σε περιπτώσεις φυσικών καταστροφών, σοβαρών κινδύνων για τη δημόσια υγεία, τρομοκρατικών επιθέσεων ή άλλων περιπτώσεων». Η φράση «άλλων περιπτώσεων» δεν αποσαφηνιζόταν, αφήνοντας έτσι ανοιχτό το πεδίο της ερμηνείας της, κατά την κρίση του προέδρου. Ο στρατιωτικός προϋπολογισμός του 2006 εγκρίθηκε με απόλυτη δικομματική συναίνεση. Κι αυτό έγινε με δύο παρατυπίες: το «Τμήμα 1076» εισήχθη στον προϋπολογισμό του Πενταγώνου ως συμπληρωματική διάταξη, χωρίς καν να τεθεί υπόψη του σώματος προς συζήτηση, ενώ δεν ρωτήθηκαν ούτε και οι αρμόδιες κοινοβουλευτικές επιτροπές. Η μοναδική φωνή αντίρρησης στην παρείσφρηση του «1076» ήταν εκείνη του Δημοκρατικού γερουσιαστή από το Βερμόντ, Πάτρικ Λίχι, μέλους της Επιτροπής Νομικών της Γερουσίας, ο οποίος μίλησε για «ένοχη σιωπή» των ΜΜΕ και για «κοινοβουλευτικό πραξικόπημα» υποβάλλοντας ταυτόχρονα το ερώτημα «μήπως τελικά θέλουμε να κάνουμε ευκολότερη την επιβολή στρατιωτικού νόμου με προεδρικό διάταγμα;». Αξίζει να σημειωθεί ότι όλοι οι κυβερνήτες των αμερικανικών Πολιτειών (και οι 50, από τους οποίους μάλιστα οι 22 πρόσκεινται στο Ρεπουμπλικανικό Κόμμα) είχαν στείλει στο κογκρέσο υπομνήματα διαμαρτυρίας για την επιβολή της συμπληρωματικής διάταξης «1076». Διέβλεπαν, μάλιστα, παραγκωνισμό των πολιτειακών αρχών από τους στρατηγούς και την ομοσπονδιακή κυβέρνηση, όμως αυτή η μαζική διαμαρτυρία αποδείχθηκε αδύναμη μπροστά στην απόλυτη δικομματική συναίνεση.
Προοδευτικές φωνές
«Τι απέγιναν όλοι εκείνοι οι λεβέντες δεξιοί συντηρητικοί αντικρατιστές που το '90 κραύγαζαν για λιγότερη κρατική παρέμβαση και περιορισμό του ρόλου της ομοσπονδιακής αστυνομίας σε εθνικό επίπεδο;» έγραφε ο Γκλεν Γκρίνουαλντ στο προοδευτικό περιοδικό «Saloon», ενώ οι Τζέιμς Μπόβαρντ («The American Conservative» με σαφή αντι-νεοσυντηρητική κριτική) και Τζεφ Στάιν («Congressional Quarterly», έκδοση για το κοινοβουλευτικό νομοθετικό έργο) συμφωνούσαν με τον Λίχι κι επισήμαιναν ότι υπάρχει παραβίαση του Posse Comitatus Act και του αμερικανικού συντάγματος. Οι ανησυχίες, όμως, για τη στρατιωτικοποίηση της καταστολής στις ΗΠΑ επιτείνονται από μια σειρά πρακτικών διαπιστώσεων: Οι άνδρες της 1ης Ταξιαρχίας Πολέμου θα χρησιμοποιούν τα διαβόητα «μη θανατηφόρα όπλα», που δοκιμάστηκαν στο Ιράκ, και προορίζονται για έλεγχο και καταστολή διαδηλώσεων. Επίσης, αν και η συγκεκριμένη μονάδα θα επιχειρεί για ένα χρόνο, σχεδιάζεται η αντικατάστασή της από μόνιμη στρατιωτική δύναμη με το ακρωνύμιο CCMRF, το οποίο ευρηματικά προφέρεται στη στρατιωτική αργκό ως «sea- smurf» (σε μετάφραση «θαλασσο-στρουμφάκια»). Σήμερα, πολλοί στις ΗΠΑ χαρακτηρίζουν την CCMRF «προεδρική αστυνομία» και διαβλέπουν μακροπρόθεσμα μια μόνιμη απειλή κατά της αμερικανικής δημοκρατίας. Το ερώτημα είναι πώς θα διαχειριστεί αυτή την υπερεξουσία ο επόμενος πρόεδρος. Διότι για να την καταργήσει, δεν το συζητά κανείς.
του ΑΧΙΛΛΕΑ ΦΑΚΑΤΣΕΛΗ
ΚΥΡΙΑΚΑΤΙΚΗ - 12/10/2008

Δεν υπάρχουν σχόλια: